Mijn bedrijf verkopen, en dan?

Wat te doen met 5 miljoen? Recent stelde één van mijn klanten die vraag. Want na de succesvolle verkoop van zijn bedrijf was het tijd voor de volgende uitdaging: het geld slim wegzetten. Want geld op de bankrekening laten staan is tegenwoordig kapitaalvernietiging. Nu krijg ik die vraag regelmatig; na het verkopen van mijn bedrijf heb ik financiële middelen te over, en nu? In dit blog deel ik graag mijn eigen keuzes en ervaringen. Ook ik heb in het verleden genoeg geld verdiend om het slim te gaan investeren. Want rentenieren is helaas geen optie. Maar hoe zet je dan je geld aan het werk? 

Welke verkoopopties zijn er?

Laat ik even beginnen met het feit dat je al tijdens een bedrijfsovername stappen kunt ondernemen om een deel van je geld slim te investeren. Regelmatig wordt ondernemers gevraagd om een vendor loan te verschaffen als onderdeel van de bedrijfsfinanciering. In de basis is dat best slim om te doen als je – in het geval van grote koopsommen – niet meteen weet wat je met je geld moet doen. Natuurlijk kent een vendor loan ook negatieve kanten, wanneer deze achtergesteld is of niet o.b.v. een maandelijkse rentebetaling uitgewerkt is. Kun je deze elementen beperken en een mooi percentage (van minimaal 5,5%) afspreken? Dan kan het zeker de moeite waard zijn deze optie te onderzoeken!

Daarnaast kun je natuurlijk ook kiezen voor een pre-exit. In dat geval kies je ervoor om slechts een deel van je bedrijf te verkopen. Je casht dan niet meteen het volledige bedrag, maar besluit om een deel bij een tweede exit uit te laten keren. Op die manier houd je in veel gevallen niet alleen dividendrechten, maar kun je tevens je geld gefaseerd aan het werk zetten. Daarnaast is het doel van de pre-exit om met de overnamepartij het bedrijf nog verder in waarde te laten groeien. Zo kun je dus niet alleen wat financiële rust creëren voor je oude dag, maar ook nog profiteren van toekomstige groei.

Ik heb mijn bedrijf verkocht, wat nu?

Voordat ik je ga voorzien van wat inhoudelijke investeringstips, wil ik je eerst nog even meenemen naar de eerdere vraag over wat te doen nadat je je bedrijf verkocht hebt. Mijn advies is om altijd te starten met het in kaart brengen van je persoonlijke financiële planning. Maak eens een overzicht van je uitgavenpatroon, toekomstwensen en risicobereidheid. Het is goed om te weten wat er allemaal aan geld binnenkomt en waar dat aan besteed wordt. Maar ook je toekomstwensen, zoals een tweede huis of een potje voor je kinderen, kunnen impact hebben op jouw persoonlijke planning. Zelf heb ik bijvoorbeeld geen kinderen en wil ik aan het eind van de rit zoveel mogelijk van mijn geld op hebben gemaakt. Dat is natuurlijk een hele andere situatie dan wanneer je wel iets voor je kids wilt achterlaten.

Verder is risicobereidheid dus een belangrijk thema. Want je moet wat mij betreft wel rustig kunnen blijven slapen. Daarom maak ik bijvoorbeeld onderscheid tussen ‘fuck-you money’ en overige financiële middelen.

"De term ‘fuck-you money’ gaat over geld dat je écht over hebt en waar je niet slecht van zult slapen als je het kwijt raakt. Want investeren in startups is gewoonweg anders dan investeren in gearriveerde bedrijven, edelmetalen of vastgoed."

Dus wat is jouw risk-appetite als het gaat om de financiële middelen? Door die vragen te beantwoorden kun je weloverwogen beslissen welke van onderstaande opties goed bij jou passen. Want dat is wel goed om te vermelden; ik geloof in spreiden. Ook ik wed niet op één paard of zet mijn geld allemaal ‘op rood’. Daarover hieronder meer.

10 manieren om je geld slim te investeren na de verkoop van je bedrijf

Nu vertelde ik je al dat ook ik heb zitten worstelen met de wijze waarop ik mijn geld aan het werk zou zetten. Ik ben daarbij extra geïnspireerd geraakt door Warren Buffett. In een interview zei hij namelijk dat je geld in kunt zetten als ‘Second Source’. Hiermee doelde hij op het feit dat werken idealiter geen moetje meer is wanneer je een tweede bron van inkomsten creëert door investeringen. Want hoe fijn is het als je tijdens jouw vakantie gewoon nog geld blijft verdienen? Om dat te bereiken heb ik zelf een overzicht van mijn persoonlijke investeringswensen gemaakt. Natuurlijk kun je dit ook overlaten aan een vermogensbeheerder. Zo’n specialist kan je aan de hand nemen en de opties met je bespreken. Zelf heb ik door vele gesprekken met andere ondernemers en financiële specialisten een keuze gemaakt uit onderstaande opties.

1. Angel investor worden

Zelf investeer ik in een paar startups, want ik vind het ontzettend leuk om op die manier betrokken te zijn bij innovatieve ondernemingen. Wel is dit voor mij een gevalletje ‘fuck-you money’. Als angel investor moet je gewoon rekening houden met het feit dat je investering vaak risicovoller is. Je gelooft vaak in een ondernemer en idee waardoor je besluit te investeren. Maar hoe kom je in aanraking met deze startups?

Vanuit mijn werk als M&A specialist heb ik het voordeel dat er veel proposities op mijn bordje komen. Toch zijn er allerlei angel netwerken waarbij je je kunt aansluiten. Money Meets Ideas van de Rabobank, BAN Nederland of je accountant zijn wegen die daarbij bewandeld kunnen worden. Om niet door de belastingdienst kaalgeplukt te worden en het risico te spreiden zie ik overigens veel ondernemers die samen een groepje formeren. Op die manier kun je deelnemingsvrijstelling krijgen en met kleinere tickets deelnemen in een startup. Dit maakt dat je je ‘fuck-you money’ kunt spreiden over meerdere startups.

Als angel investor kun je natuurlijk ook via crowdfunding in bedrijven investeren. Nederland, maar ook het buitenland, kent een grote verscheidenheid aan dergelijke platformen. Ik ken genoeg ondernemers die op die manier lokale ondernemers financieel ondersteunen of juist instappen omdat ze op sociaal vlak een verbintenis voelen met de aangeboden crowdfunding actie. 

2. Investeren in een private equity of
    venture capital fonds

Veel ondernemers weten niet goed wat het verschil is tussen venture capital en private equity. Laat ik daarom daar eens mee beginnen. Venture Capital fondsen hebben vaker een grotere risicobereidheid. Ze investeren daardoor vaker in early stage bedrijven. Een Venture Capital fonds waar ik zelf wel van onder de indruk ben is Slingshot. Het is zeker de moeite waard om daar ter inspiratie eens naar te kijken. Private equity is daarentegen vaak minder risicobereid en investeert veelal met een horizon van 5 tot 7 jaar in bedrijven. Het doel is om ze daarna weer te verkopen en het rendement te gebruiken om de kapitaalverstrekkers blij te maken.

Nu geldt dat het investeren in deze fondsen vaak verloopt via emissies.

"Meld je daarom actief aan bij partijen die je aanspreken. Nederland kent meer dan 1000 van deze fondsen, dus de keuze is reuze."

Al zijn ze overigens niet allemaal toegankelijk voor externe investeerders. Zelf investeer ik in een fonds dat zich toespitst op een branche die ik goed ken; de software en IT sector. Op die manier voelt wat ik doe vertrouwd aan.

3. Investeren in waardevastere objecten

Horloges, wijn, oldtimers, goud; ik heb van alles voorbij zien komen. Het kan heel interessant zijn om geld te steken in waardevastere objecten. Zelf heb ik bijvoorbeeld wel eens met een groep ondernemers gekeken naar het investeren in oude auto’s. Een Ford Mustang uit 1967 blijft toch een droomauto en het is onvoorstelbaar wat hier tegenwoordig nog voor betaald wordt. Maar dan komt het. Je moet zo’n auto jaarlijks onderhouden, goed verzekeren, een garage ervoor hebben en ermee rijden is bijna waarde verlagend. Zeker als je in meerdere auto’s wilt investeren tikt dit allemaal flink aan. Om het echt te laten renderen moet je daarnaast ook van sleutelen houden, want anders loop je weer leeg op het onderhoud en kleine reparaties. Waarom vertel ik dit allemaal? Om duidelijk te maken dat het investeren in waardevastere objecten vaak ook kosten met zich mee brengt.

"Breng kosten daarom altijd goed in kaart en
bepaal het risico dat je loopt."

4. Beleggen

Het is een open deur, maar beleggen kent veel gezichten. Zo kun je natuurlijk zelf op zoek gaan naar mooie beleggingen, maar je kunt je ook aansluiten bij beleggingsfondsen. In de eerste situatie bepaal je zelf in welke bedrijven je wilt investeren. Dit kost natuurlijk de nodige kennis over de bedrijven en het is slim om ook hier te spreiden. Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.

Nu heb ik zelf in een paar bedrijven belegd waar ik in geloof én die ik graag volg. Toch heb ik ook een aanzienlijk deel van mijn geld ondergebracht bij een beleggingsfonds die dat voor mij doet. Oakk is een voorbeeld van een fonds waarin je beheert kunt beleggen. Ze bieden daarbij allerlei opties op basis van jouw risicobereidheid. Het voordeel, ze investeren in zo’n grote groep bedrijven dat één misser niet meteen pijn doet in je portefeuille. Het nadeel is dat je natuurlijk veel minder zelf aan de knoppen zit.

5. Investeren in vastgoed

Ook dit spreekt voor zich. Al lijkt de tijd van de huisjesmelkers ook complexer te worden. Zelf ben ik daarom met een groep ondernemers in het buitenland aan het kijken voor een vastgoedinvestering. Portugal en Spanje staan daarbij op het verlanglijstje. Maar ook hier moet je weer keuzes maken. Zelf zit ik helemaal niet te wachten op onderhoudsverplichtingen of het zoeken van huurders. Ik krijg al rode vlekken in mijn nek bij de gedachten. Dit terwijl andere ondernemers hier juist heel blij van worden. Kortom; bepaal wat voor type vastgoedinvestering bij je past. Wel is het belangrijk om na te gaan wat de belastingconsequenties of lokale verplichtingen zijn. Zo zijn we zelf nog niet helemaal overtuigd of het geopolitieke klimaat in Spanje aansluit bij onze investeringswensen.

6. Herinvesteren in een ‘nieuw’ bedrijf of
    een nieuw bedrijf starten

Veel ondernemers kunnen niet stil zitten en besluiten al snel een nieuw bedrijf te starten of om te herinvesteren in een nieuw bedrijf. Dit laatste gebeurt regelmatig in de vorm van een Management Buy-In. In dat geval koop je een deel van de aandelen én een plek aan de directietafel. Op die manier spring je op een rijdende trein die jij in de ideale situatie nog verder kunt laten groeien/renderen.

Een andere optie is dat je naar de KVK stapt en een nieuw bedrijf start. Kijk vooraf wel even naar de kleine lettertjes in je Share Purchase Agreement. Want heb je jouw bedrijf verkocht, dan zullen er waarschijnlijk wat bepalingen zijn rondom concurrentie, relaties en personeel. Zeker als je dingen gaat doen die in het vaarwater van je verkochte bedrijf lagen, is het dus verstandig om hiernaar te kijken.

7. Sparen

Op dit moment verdien je geen pepernoot als het gaat om traditioneel sparen. Ik noemde het al eerder; het tijdperk van rentenieren is voorbij. Zeker als je nagaat dat met de huidige inflatie een rendement van 8 tot 12% noodzakelijk is om geen waarde 'te verbranden'. Nu heb ik zelf recent geïnvesteerd in een factoringbedrijf met een rendement dat maandelijks uitgekeerd wordt op basis van de periode dat ik het geld ter beschikking stel. Je kunt zeggen dat dit een vorm van beleggen of investeren is, maar toch voelt dit anders. Voor iedere factuur die het factoringbedrijf uitkeert aan haar klanten zijn reeds werkzaamheden verricht. Daarnaast zijn er allerlei bepalingen waarbij we niet ‘achteraan in de rij staan’ als het mis gaat. Voor mij voelt dit daarom bijna alsof ik mijn geld op een spaarrekening heb staan. Hopelijk gaat het tij nog ooit keren en kunnen we allemaal genieten van de hoge rentes die we vroeger kregen. Ik zie mezelf nog met een zak muntjes bij de Rabobankautomaat staan. Aan het eind van het jaar kreeg ik dan toch weer een leuk extraatje van de bank! Vroegah… 😉

8. Je hypotheek aflossen

Over dit punt ontstaan soms mooie discussies. Want wat kun je nu eigenlijk beter doen; je geld gebruiken om je hypotheek af te lossen of toch beter het geld investeren en een hoger rendement maken? Geld dat in de bakstenen van je huis zit kun je niet aan het werk zetten, zo zien sommige ondernemers het. Een ander vindt het juist fijn om schuldenvrij te zijn en het huis voor de kinderen achter te laten. Welke keuze jij ook maakt, het is goed om te beseffen dat beide opties dus voor- en tegenargumenten kennen.

"Ook hier is je persoonlijke situatie en risicobereidheid weer een onderwerp van gesprek."

9. Je geld uit handen geven bij een
    vermogensbeheerder

Heb je zelf geen zin in al het uitzoekwerk? Geef dan je geld gewoon uit handen bij een vermogensbeheerder. Voor sommige ondernemers is dit een ideale manier om rendement te maken. Je begint met een persoonlijk plan en hebt vervolgens op reguliere basis contact met je vermogensbeheerder. Vaak bieden ze daarbij een selectie aan mogelijkheden om in te investeren. Ook hierbij is risicobereidheid weer een terugkerend thema. Zoals eerder aangegeven kun je er overigens tevens voor kiezen om een deel van je vermogen onder te brengen bij een beheerder en de rest zelf aan het werk te zetten. Het ligt er helemaal aan wat je zelf graag wilt.

10. Leuke dingen doen met je geld!

Recent won iemand uit onze omgeving een groot geldbedrag in het casino. Mijn vrouw en ik hadden vervolgens een gesprek met als uitgangspunt of we blij zouden worden van een geldprijs van 1 miljoen euro. De conclusie: ons leven zou er niet beter door worden of zo. We werken graag, hebben een fijn leven en kunnen doen en laten wat we willen. Verandert 1 miljoen euro dat voor ons? Nee! Als ondernemer heb ik geleerd dat het belangrijk is om ook nu te genieten van je geld.

"Koop de auto die je wilt hebben, maak die ene reis waar je het altijd over hebt of vink dat ene ding op je bucketlist af. Maar stel het allemaal vooral niet uit!"

Meer geld verdienen brengt niet per definitie meer levensvreugde. Ik werk met ondernemers die genoeg geld hebben verdiend om nooit meer te hoeven werken. Toch werken ze nog steeds 60 tot 80 uur in de week en vergeten ze te genieten. Wat mij betreft is er geen morgen, maar telt vandaag. Steve Jobs had al het geld van de wereld, maar kon niet voorkomen dat hij veel te jong is gestorven. Dat is wat mij betreft de realiteit van het leven. De beste investering is wat mij betreft dus in quality time en zaken die je gelukkig maken!  

Bedrijf verkocht? Handige tips voor na de verkoop

Heb je jouw bedrijf verkocht dan heb je nu als het goed is een beter beeld gekregen van de opties om je geld slim te investeren. Toch wil ik je nog een paar handige tips meegeven voor na de verkoop:

1) Onderzoek hoeveel belasting je moet betalen bij de verkoop van je bedrijf. Heb je bijvoorbeeld een passiva/activa-transactie gehad, dan moet je rekening houden met vennootschapsbelasting. Bij een aandelentransactie is dat weer anders, mits je aandelenpakket boven de 4,9% uitkomt. Kortom; voorkom dat je een naheffing krijgt op geld dat je al anders hebt weggezet.

2) Heb je een vermogensinstandhoudingsverklaring moeten tekenen? In dat geval moet je een deel van je geld snel liquide kunnen maken. Vaak staat hierover iets opgenomen in de overeenkomst. We zien soms ongunstige overeenkomsten waarbij je het geld echt op een bankrekening moet hebben staan. Dat zou vervelend zijn, want het zou fijner zijn als je het wel aan het werk kunt zetten.

3) Schakel een fiscalist of financieel planner in om jouw investeringen en activiteiten eens mee te bespreken. Ook kun je met deze persoon een persoonlijke financiële planning maken richting de toekomst. Dit helpt om te bepalen welk bedrag je nodig hebt richting je oude dag én wat je risicobereidheid kan zijn.

4) Spreiden! Hoe vaak zie je mensen in het casino al hun geld op één kleur zetten? Tja, als je YouTube of Instagram moet geloven, dan zijn dat er erg veel. Maar...

"In de realiteit spreiden succesvolle investeerders hun kansen. Ze kiezen voor variatie in hun portefeuille."

Verschillende investeringsvormen met verschillende risicoclassificaties in verschillende branches. 

Begeleiding nodig bij de verkoop van je bedrijf?

Ben je op dit blog terecht gekomen, maar heb je jouw bedrijf nog niet verkocht? In dat geval kun je misschien wel wat begeleiding gebruiken bij de verkoop van je bedrijf. Laat dat nu net zijn waar wij in gespecialiseerd zijn. Als M&A kantoor helpen wij ondernemers met hun exit strategie en het verkopen van hun bedrijf. Dit doen we aan de hand van 7 logische stappen die tijdens een bedrijfsovername gebruikelijk zijn. We kijken daarbij naar jouw ideale exit, vertalen deze naar een plan van aanpak en gaan dan de markt op. Benieuwd hoe dat precies werkt? Laten we eens een kop koffie doen. Dat geldt overigens ook als je eens wilt sparren over mijn investeringen en keuzes. Voel je vrij om een afspraak in te plannen. Ik denk graag met je mee!