Inkopen in bedrijf, zonder geld: Hoe werkt het?
Jezelf inkopen in een bedrijf is geen kwestie van ‘dat doe ik even!’. Als je jezelf inkoopt bij een bedrijf word je in vele gevallen een aandeelhouder. Nu komen daar vaak best hoge bedragen bij kijken. Maar wat nu als je die bedragen niet achter de hand hebt? Kun je dan wel aandeelhouder worden zonder geld? Hoe jij jezelf in kunt kopen zonder geld, dat leggen we je graag uit!
Succesvol inkopen in bedrijf: Waar moet je rekening mee houden?
Als je erover denkt om jezelf in te kopen in een bedrijf moet je met een aantal dingen rekening houden om zeker te stellen dat de inkoop een succes wordt. Allereerst is het belangrijk om te komen tot een overnameprijs. Om de ondernemingswaarde te berekenen is het essentieel dat je financiële informatie opvraagt. Denk aan de jaarcijfers van de afgelopen 3 jaar en een prognose voor de komende jaren. Ook is het fijn als de verkoper een informatiememorandum aanlevert.
"Gaat de inkoop minder officieel, vraag dan minimaal naar wat metrics zoals klantverloop, de omzetverdeling van de (top 10) klanten en de afhankelijkheden van personeel."
Met al deze informatie kun je komen tot een waardebepaling, een non binding offer doen en toewerken naar een intentieovereenkomst.
Mocht je samen met de verkoper tot een koopprijs zijn gekomen, dan is het belangrijk om te weten of de aangeleverde informatie klopt. Om dit zeker te weten ligt er na het tekenen van de intentieovereenkomst een uitgebreid Due Diligence onderzoek op je te wachten. Want stel je voor dat jij jezelf voor een flink bedrag inkoopt in een bedrijf en er blijken allerlei zaken gaande te zijn waar jij niks mee te maken wilt hebben als kersverse aandeelhouder? Dat zou erg vervelend zijn! Net als bij een bedrijfsovername is het daarom erg belangrijk om op de hoogte te zijn van eventuele factoren die jouw bieding onderuit halen.
Om vast te stellen of er geen 'lijken in de kast liggen' is het verstandig om een externe specialist te betrekken bij het onderzoek. Laat deze persoon onder andere een Due Diligence (boekenonderzoek) uitvoeren om op die manier veel informatie boven water te halen over de gezondheid van het bedrijf. Tijdens dit onderzoek wil je bijvoorbeeld de financiële, juridische, fiscale, commerciële en operationele kant van het bedrijf doorlichten. Het uitvoeren van zo’n onderzoek vraagt dan ook om specialistische kennis die vaak aanwezig is bij een bedrijfsovername specialist. Zij kunnen jou helpen bij het succesvol inkopen in een bedrijf, van het bepalen van de bedrijfswaarde tot het opstellen van een perfecte Letter of Intent. Op die manier bescherm je jezelf en kom je niet voor onverwachte, negatieve verrassingen te staan.
"Om je succesvol in te kunnen kopen in een bedrijf is het tevens belangrijk om ervoor te zorgen dat jij als nieuwe aandeelhouder het bestuur leert kennen."
Uiteindelijk wil je samen middels hetzelfde businessplan naar hetzelfde doel toewerken. Is dat niet het geval, dan is het niet verstandig om jezelf onderdeel van het desbetreffende bedrijf te maken. Stel onderling daarom altijd de wensen en de werkwijzen vast, zodat je echt een team vormt nadat je jezelf hebt ingekocht in het bedrijf. Je moet je daarbij voorstellen dat het verkopen van een bedrijf voor de verkoper ook een belangrijke stap is. Onderling vertrouwen helpt daarbij om tot een succesvolle deal te komen.
Aandeelhouder worden zonder geld; kan dat?
Aandeelhouder worden zonder geld klinkt te mooi om waar te zijn. Aandelen zijn natuurlijk veelal behoorlijk wat geld waard en de kans dat je dit zo uit je achterzak tovert hangt af van je track record. Echter bestaan er wel financieringsmogelijkheden om het benodigde bedrag bij elkaar te krijgen. Om aandeelhouder te worden zonder geld kun je bijvoorbeeld de verkoper vragen om een vendor loan. Deze verkoperslening is een veelgebruikte methode om (een deel van) de koopsom te financieren. Ook kun je op zoek gaan naar een geldschieter die vertrouwen in jou én het over te nemen bedrijf heeft. Denk bijvoorbeeld aan een lening van de bank, maar ook aan een schenking van familieleden die je aan het bedrag voor de aandelen kunnen helpen. Daarnaast zijn - bij de inkoop in een gezond bedrijf - ook private equity fondsen geïnteresseerd om bij te springen.
"Kortom, zonder eigen geld aandeelhouder worden is dus zeker mogelijk. Het vraagt echter wel om veel vertrouwen vanuit andere partijen."
En dan komen we weer terug bij het vorige punt: hoe goed heb jij onderzoek gedaan naar het bedrijf waar jij je als aandeelhouder in wilt kopen? Én hoe groot is het financiële risico voor de geldschieter in kwestie? Zorg er dus voor dat je het onderzoek heel nauwkeurig uitvoert of uit laat voeren door een expert. (Dit laatste is echt aan te raden.) Zoek daarbij ook goed uit om wat voor aandelen het gaat. Zijn het nieuwe of bestaande aandelen? En zijn de aandelen gericht op zeggenschap of winstdeling?
Wil je niet vastzitten aan een geldschieter of een derde partij? Dan kun je een holding oprichten. Met een holding is het mogelijk om aandelen te kopen zonder dat je hier geld voor beschikbaar hebt. Kies je daarbij ook nog voor een ingroeiregeling? Dan hoef je ook geen eenmalige betaling te voldoen. Toch zullen er weinig verkopers zijn die zonder cash at closing een ingroeimodel aanbieden. Het is belangrijk dat je wat skin-in-the-game brengt én dat de verkopende partij al een stuk van het geld op hun rekening kan bijschrijven.
Jezelf inkopen zonder geld; kan dat?
Samengevat is het in de meeste gevallen dus gebruikelijk dat je jezelf inkoopt in een bedrijf middels een combinatie van eigen vermogen en een lening. Maar dat dit het meest gebruikelijk is betekent natuurlijk niet dat je geen andere opties hebt. Zeker als je de verkopende partij goed kent of vanuit een medewerkerspositie doorstroomt naar aandeelhouder. Dit noemen we ook wel een Management Buy Out. In zo’n situatie kun je ook kiezen voor een volledige lening. Dit kan vreemd vermogen zijn of een lening bij de bank. Om het geld vanuit een andere partij beschikbaar gesteld te krijgen dient er een sterk ondernemings- en financieringsplan te worden opgesteld. Hiermee kun jij als inkoper aantonen dat het een goede keuze is om jezelf in het desbetreffende bedrijf in te laten kopen. Met deze onderbouwing kan er een financieringsovereenkomst worden opgezet van waaruit je de inkoop kunt realiseren. Wel moet je rekening houden met een traject van 6 tot 8 weken.
"Geld ophalen bij externe partijen kost vaak veel tijd."
Financiering voor het inkopen in bedrijf
Als je je in gaat kopen in een bedrijf kan er sprake zijn van interne financiering of externe financiering. In het geval van een externe financiering wordt het benodigde kapitaal opgehaald bij partijen die niet bij het bedrijf horen waar je jezelf in wilt kopen. Hierbij spreken we dus van de banklening of vreemd vermogen zoals eerder besproken. Bij interne financiering wordt er vanuit het bedrijf zelf gefinancierd. Houd in beide gevallen goed rekening met de voorwaarden die je met de financierende partij opstelt en voorkom addertjes onder het gras. Alleen met een passende bedrijfsfinanciering kun je jezelf succesvol inkopen in een bedrijf.
Kosten voor inkoop in bedrijf
De kosten die gepaard gaan met de inkoop in een bedrijf hangen af van een aantal factoren. Ken je de koper bijvoorbeeld al? Werk je al bij het bedrijf? Welke risico’s wil je lopen? Wat is de omvang van de inkoop? Al deze elementen hebben invloed! Verder is de hulp van een bedrijfsovername specialist en M&A advocaat noodzakelijk. Al is het maar om over je schouder mee te kijken. De kosten variëren daarmee van enkele duizenden euro’s tot een veelvoud daarvan bij een grote bedrijfsovername.
Als je jezelf overigens als buitenstaander inkoopt bij een bedrijf is er sprake van een management buy-in. Lees je ook hierover zeker even goed in, zodat je weet waar je aan begint!
Hulp nodig om jezelf in te kopen zonder geld?
Wil jij jezelf inkopen in een bedrijf zonder geld vanuit een eigen vermogen en kun je hierbij wel wat hulp en professioneel advies gebruiken? Dan helpen we je graag bij het creëren van een juist stappenplan om jouw droom te realiseren. Daarbij kijken we natuurlijk ook naar het bedrijf waar jij jezelf in wilt kopen om te achterhalen of dit een succesvolle stap kan zijn.
