Wat is het verschil tussen fusies en overnames en waar moet je op letten?
Fusies en overnames, in het Engels beter bekend als Mergers & Acquisitions (M&A), zijn twee verschillende dingen. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen een fusie en overname? En waar moet je allemaal op letten? Die vraag beantwoorden we hieronder voor je.
Wat is een fusie?
Als twee (of meerdere) bedrijven besluiten om als één bedrijf verder te gaan, dan spreken we van een fusie. Formeel gezien betekent dit dat minimaal één van de bedrijven komt te vervallen en daarmee juridisch niet langer bestaat. Procesmatig heerst hierbij continu een gelijkheid tussen de partijen. Natuurlijk kan er een verschil zijn in omvang, én daarmee een verschil in de uiteindelijke verdeling van aandelen. Echter is het dialoog erop gericht om samen de volgende stap te maken. In bepaalde gevallen wordt ervoor gekozen om beide bedrijven onder te brengen onder een nieuwe identiteit. De NewCo kan namelijk fiscale of organisatorische voordelen met zich meebrengen. Onderwerpen als zeggenschap en verdeling van de aandelen kunnen in een dergelijke constructie tevens samen bepaald worden. Daarna is het tijd om samen aan de slag te gaan. Het is verstandig om dit te doen op basis van een strategische roadmap en door samen een financieel plan te maken. Dit geeft ook direct wat meer duidelijkheid over de medewerkers die bij fusering graag mee zouden werken aan het nieuwe avontuur.
Wat is een overname?
In het geval van een overname wordt veel minder snel gesproken over gelijkheid tussen partijen. Bij een overname wordt een bedrijf namelijk overgenomen door een andere partij. Vaak is dit een grotere partij met meer omzet of financiële middelen om de bedrijfsovername te realiseren. Ben jij van plan je bedrijf te verkopen, dan gaat het dus om een overname. In dat geval praat je dan ook vaak met verschillende partijen over een potentiële bedrijfsovername én werk je toe naar een bedrijfswaardering. In dit geval komt ook de earn out in 90% van de gevallen ter sprake. De koper wil immers voorkomen dat jij direct na de bedrijfsverkoop vertrekt en daarmee de continuïteit van het overgenomen bedrijf in gevaar brengt.
Het verschil tussen een fusie en een overname
"Zeggenschap; dat is één van de belangrijkste verschillen tussen een fusie en overname. In het geval van een bedrijfsovername heeft de koper het voor het zeggen. Hierdoor ontstaat een zekere mate van ongelijkheid tussen de twee partijen en kan er niet gesproken worden van een partnership. Dat is bij een fusie anders."
We praten hier niet over verschillende partijen, maar liever over verschillende partners. Het onderwerp zeggenschap is hierbij dan ook anders.
Een ander verschil tussen een fusie en overname is de continuering van de naam. Bij een bedrijfsovername staat de naam van het overgenomen bedrijf al snel op de tocht. Een koper zal uitsluitend een naam behouden als deze bepaalde waarde heeft. In andere gevallen wordt het gekochte bedrijf geïntegreerd en verdwijnt de naam. Bij een fusie wordt regelmatig een nieuwe naam bepaald óf wordt samen besloten om juist één naam, vanuit strategisch oogpunt, te continueren.
Een onderwerp dat bij zowel fusies als overnames geldt is de waardebepaling van het bedrijf. Waar bij een fusie een waardebepaling slechts helpt in het dialoog rondom zeggenschap, is het bij een overname cruciaal in de keuze om je bedrijf wel of niet te verkopen. Soms zien we dat hier bij fusies niet voldoende aandacht aan wordt besteed en dat ook het due diligence onderzoek beknopt plaatsvindt. Onze tip; blijf alert en behandel op dat vlak een fusie net als een overname. Je gaat immers ook bij een fusie een belangrijke verbintenis aan.
Beperk je bij fusies en overnames niet tot één partij!
Onze voornaamste tip bij fusies en overnames is altijd: beperk je niet tot één partij om het gesprek mee aan te gaan. Als je de Netflix-serie ‘The Queen’s Gambit’ hebt gezien dan snap je meteen waar ons pleidooi heen gaat. De serie volgt een bijzonder meisje, Beth Harmon, dat uitgroeit tot een echt schaakwonder. Al vrij snel is ze in staat om simultaan op meerdere borden tegelijk te schaken. Hoewel dit natuurlijk een extra mate van complexiteit met zich meebrengt, laat ze hiermee wel zien waartoe ze in staat is. Het waardeoordeel dat de sceptische omstanders in het begin van Beth Harmon hebben verdwijnt al snel als sneeuw voor de zon. Hier is iets speciaals aan het gebeuren…
Bij een bedrijfsverkoop werkt dat precies zo. Heb je slechts één potentiële koper, dan wordt het spel gewoon anders gespeeld. Te vaak heb ik ondernemers ontmoet die tijdens fusies en overnames letterlijk met de rug tegen de muur worden gezet in het verkoopproces. Want tjah, op enig moment heb je geen andere opties meer dan of je terug te trekken uit de deal, of het aanbod simpelweg te accepteren.
"Daarom is het ook bij een fusie of overname slim om op meerdere borden tegelijk te schaken."
Dit heeft uiteindelijk drie hele positieve effecten. Allereerst helpt het om meer gevoel te krijgen bij de ondernemingswaarde. Je zult zien dat als je drie biedingen krijgt, de enterprise value en de voorwaarden in alle drie de aanbiedingen anders zullen zijn. Deze inzichten helpen jou in de verdere onderhandeling met potentiële kopers. Het tweede positieve effect is dan ook dat je meerdere geïnteresseerden tegen elkaar op kunt laten bieden om zo de hoogste prijs en de beste voorwaarden te bedingen. Het derde voordeel is dat je altijd een ‘escape’ hebt. Een fusies en overnames traject is pas écht rond als de handtekeningen op de Share Purchase Agreement (SPA) staan, én het geld op je rekening. Deals kunnen onderweg nog altijd sneuvelen, ook als je al met één voet op de finishlijn staat. Denk je nu: “ach, dat gebeurt mij niet!”? Dan zal ik je uit de droom helpen, want zelfs als alle stoplichten op groen lijken te staan, gaat het nog regelmatig mis. Ik heb veelbelovende deals op het laatste moment zien afketsen door een financieringskwestie, onvoorziene uitkomsten van het Due Diligence of plotselinge verandering van marktomstandigheden. Kortom, redenen genoeg om één of twee alternatieve kopers achter de hand te houden.
Hoe zet je een fusie en overname traject naar de hand?
Hoe schaak je nu slim op meerdere borden tegelijk? Dat is waar het bij fusies en overnames dus om draait! Ons advies bij bedrijfsverkoop is om te beginnen met het verzamelen van minimaal drie non-binding offers (NBO’s). Kijk daarbij naar een aantal variabelen:
1) De waardebepaling van je bedrijf; de hoogste enterprise value hoeft niet altijd het beste bod te zijn. Wel helpt het in de onderhandelingen met de andere partijen.
2) De voorwaarden bij verkoop; hoelang moet je aanblijven op basis van een earn out clausule, geldt er een vendor loan, en hoe ziet de dealstructuur eruit, zijn belangrijke vragen waarop je vooraf antwoord wilt hebben.
3) De betrouwbaarheid van de koper; heb je te maken met een professionele koper waarbij je weet dat liquiditeit geen probleem is, of kan de financiering van de deal misschien nog een probleem worden?
4) Jouw gevoel; wat doet het aanbod met je? Ben je wel echt toe aan verkoop of twijfel je nog teveel? Denk je dat de kopende partij bij jouw bedrijf zal passen?
"Nadat je de NBO’s hebt ontvangen, is het slim om met minimaal twee en maximaal drie partijen een vervolggesprek aan te gaan. Kijk waar onderhandelingsruimte ligt, en geef ook gerust aan dat er meerdere kapers op de kust zijn waar je bijvoorbeeld een hogere enterprise value of betere voorwaarden kunt krijgen."
Let echter op: biedingen van anderen blootgeven is not done en ook het noemen van namen moet je nooit doen! Het is ons advies om tijdens een bedrijfsverkoop de onderhandelingen realistisch in te steken. Let er daarbij op dat je jouw hand niet overspeelt zodat straks geen enkele partij meer interesse heeft om jouw bedrijf over te nemen. Werk met de overgebleven partijen toe naar een BAFO, wat staat voor Best And Final Offer. Want na wat gesprekken en onderhandelingen is dat je doel: een BAFO ontvangen waarop jij kunt baseren met wie je verder wilt gaan.
De laatste stap bij fusies en overnames
Heb je een keuze gemaakt? Mooi! informeer dan de andere potentiële kopers, dat je ervoor hebt gekozen om met een andere partij de volgende fase in te gaan. Maar… en dit is heel belangrijk… houd de deur altijd op een kiertje. Geef aan dat de andere partij op dit moment nipt de voorkeur verdient, maar dat je graag weer in gesprek gaat als om een of andere reden de fusie of overname geen doorgang mocht vinden. Je zult merken dat bij het informeren over je keuze, afgewezen partijen soms toch nog proberen een herziene BAFO bij je neer te leggen. Bepaal daarom goed de volgorde van wie je als eerste belt: de partij die je in de pauze-stand wilt zetten, of de partij van wie je het bod wilt accepteren.
Daarnaast is het goed om te beseffen dat als je ooit nog terug wilt komen bij de afgewezen partijen, je waarschijnlijk niet hetzelfde aanbod gaat krijgen. Maar ach, dat is een zorg voor later. Als je het spel goed speelt heb je aan het einde ervan een heel mooi voorstel liggen. Niet alleen heb je een goede bedrijfswaardering op zak op basis van acceptabele voorwaarden, maar ook heb je ook een positief gevoel over de koper en over de voorspoedige afwikkeling van de volgende fase. Met in het achterhoofd dat er nog spellen afgemaakt kunnen worden op één of twee andere schaakborden is het een goede start voor de volgende fase: het uitwerken van een intentieovereenkomst in de vorm van een Letter of Intent (LOI) of Term Sheet (TS).
Hulp nodig bij een fusie of overname?
Hopelijk is het je wat duidelijker geworden wat fuseren betekent en hoe je slim om kunt gaan met fusies en overnames. Zeker in het geval van een overname is het verstandig om na te denken over een exit strategie. Dit biedt namelijk een duidelijk stappenplan om je bedrijf correct te verkopen. Tot slot valt het aan te bevelen om je tijdens beide trajecten te laten bijstaan door een bedrijfsovername specialist en M&A advocaat. Zeker contractueel wil je geen losse eindjes of onaangename verrassingen. We denken hierbij graag met je mee. Plan hier een afspraak voor een vrijblijvende kennismaking.
