Locked Box Mechanism: Wat is het precies?
Veel ondernemers denken dat de ondernemingswaarde hetzelfde is als de koopprijs. Ga je jouw bedrijf verkopen, dan kom je er al snel achter dat dit niet de realiteit is. Het locked box mechanism helpt bij het vaststellen van de koopprijs, gebaseerd op het principe van een 'cash and debt free' waardering van het bedrijf op een vooraf vastgestelde datum. In deze blog delen we meer informatie over de werking, voordelen, nadelen, en bieden we een praktijkvoorbeeld om het locked box principe beter te begrijpen. Ook bespreken we het concept van leakage en vergelijken we locked box met de traditionele closing accounts methode.
Wat is het Locked Box Mechanism?
De koopprijs van een bedrijf bestaat uit de enterprise value plus de vrije cash, minus de schulden en inclusief een Netto Werk Kapitaal correctie. In veel gevallen betekent dit voor veel ondernemers dus nog een extra bedrag dat uitgekeerd wordt bovenop de ondernemingswaarde.
Het Locked Box mechanism is een methode om de koopprijs van een bedrijf te bepalen, waarbij de financiële staat van het bedrijf wordt 'bevroren' op een bepaalde datum vóór de afronding van de transactie.
Deze methode hanteert een 'cash en debt free' benadering, waarbij de ondernemingswaarde wordt vastgesteld zonder rekening te houden met kasgelden en schulden op de Locked Box datum. Dit zorgt voor een duidelijke en onveranderlijke koopprijs, waarbij eventuele kasstromen na deze datum ten goede komen aan de koper. Laten we dit nog even een stap versimpelen.
Stel je voor dat je een grote spaarpot (het bedrijf) verkoopt die op 1 januari (de Locked Box datum) op slot gaat. Op die datum tel je hoeveel geld er in de spaarpot zit, zonder te letten op eventuele schuldbriefjes of extra geld dat je er nog in of uit zou kunnen doen. Dit bedrag wordt de verkoopprijs. Na 1 januari mag niemand geld uit de spaarpot halen of er extra geld in stoppen. Het idee is dat de spaarpot precies zo blijft tot de dag dat je hem aan de nieuwe eigenaar geeft, bijvoorbeeld op 1 september (de closingdatum). Wil je als verkoper dat eventuele extra omzet (munten) - die tussen 1 januari en de closingdatum wordt omgezet - ook aan jouw worden uitbetaald? In dat geval moet je hier dus vooraf duidelijke afspraken over maken. Zo weet iedereen precies waar hij aan toe is en zijn er geen verrassingen over hoeveel geld er voor de spaarpot (het bedrijf) betaald moet worden.
Wat zijn de voordelen van het Locked Box Mechanism?
Het voornaamste voordeel van het Locked Box mechanisme is de zekerheid en duidelijkheid over de koopprijs die het biedt. Doordat de waarde van het bedrijf niet wordt beïnvloed door veranderingen in kasgelden of schulden na de Locked Box datum, worden potentiële conflicten na de transactie geminimaliseerd. Dit kan leiden tot een snellere afhandeling van de overname.
Om écht voordeel te hebben van het Locked Box Mechanism is het wel belangrijk om interpretatieverschillen vroegtijdig te tackelen.
De verschillen in uitkomsten van een Locked Box / cash & debt berekening tussen verschillende experts kunnen worden toegeschreven aan een aantal factoren:
- Definities en assumpties
Verschillen in interpretatie ontstaan vaak door uiteenlopende definities en assumpties die worden gehanteerd bij het waarderen van activa en passiva. Dit kan bijvoorbeeld gaan over wat precies onder 'cash' en 'debt' wordt gerekend. Sommige partijen kunnen bepaalde kortlopende schulden uitsluiten of specifieke vormen van liquide middelen anders waarderen - Waardering van activa en passiva
De waardering van bepaalde activa (bijvoorbeeld voorraden) en passiva (zoals uitgestelde belastingverplichtingen) kan aanzienlijk variëren afhankelijk van de gehanteerde methodologieën en de aannames over de toekomstige bedrijfsvoering. - Behandeling van werkkapitaal
Verschillen in de interpretatie van wat een 'normaal' werkkapitaalniveau is voor de onderneming kunnen de berekening beïnvloeden. Experts kunnen verschillen in hun visie op wat als normatieve niveaus van debiteuren, crediteuren en voorraad beschouwd moeten worden. - Identificatie van leakage
Er kunnen verschillen zijn in hoe leakage wordt geïdentificeerd en gekwantificeerd. Wat de ene adviseur als een toelaatbare post-transactie uitgave ziet, kan door een ander als een vorm van leakage worden beschouwd. Verderop in dit blog lees je meer over leakage.
Wat zijn de nadelen van het Locked Box Mechanism?
Een nadeel van het Locked Box mechanisme is de noodzaak voor de koper om een uitgebreid due diligence onderzoek uit te voeren vóór de Locked Box datum. Dit is nodig om eventuele verborgen passiva of risico's te identificeren. Anderzijds adviseren wij verkopers om zo’n due diligence toe te juichen. Op die manier kan een koper zich – na de transactie – niet eenvoudig beroepen op het feit dat ze niet volledig geïnformeerd waren. Een goed due diligence voorkomt gedoe bij eventuele claims of problemen. Natuurlijk maakt een DD onderzoek het proces tijdrovender, maar dat zouden wij voor lief nemen.
Om tot een uniforme beschrijving te komen van het Locked Box Mechanism zijn de volgende acties belangrijk:
- Stel duidelijke definities op. Zorg ervoor dat alle partijen het eens zijn over de definities van 'cash', 'debt', en andere relevante termen voordat de berekening wordt gestart.
- Spreek af welke waarderingsmethoden worden gebruikt voor het bepalen van de waarde van activa en passiva. Dit zorgt voor consistentie in hoe deze posten worden behandeld.
- Bepaal wat als een 'normaal' werkkapitaal voor de onderneming wordt beschouwd. Dit kan onder meer door historische gemiddelden als basis te nemen en toekomstige veranderingen in het bedrijfsmodel mee te wegen.
- Zorg voor volledige transparantie en documentatie van alle aannames en berekeningen. Dit maakt het mogelijk om de uitgangspunten en methodologieën te beoordelen en waar nodig aan te passen.
- Overweeg om een externe partij de berekeningen te laten valideren. Dit kan helpen om bias te verminderen en vertrouwen te wekken in de uitkomsten.
- Wees bereid om te onderhandelen en flexibel te zijn in je aanpak. Het kan nodig zijn om compromissen te sluiten over bepaalde aspecten van de berekening om tot een overeenstemming te komen.
Voorbeeld van het Locked Box principe
Stel de waardebepaling van een bedrijf is 10 miljoen euro 'cash and debt free' op de Locked Box datum van 1 januari, en de transactie wordt afgerond op 1 juli. In dat geval behoren alle kasstroom die in de tussenliggende periode wordt gegenereerd tot het voordeel van de koper. Dit verhoogt effectief de waarde van de overname voor de koper zonder aanpassing van de oorspronkelijke koopprijs. Wil jij als verkoper toch de winsten tussen 1 januari en 1 juli ontvangen? In dat geval moet je dat dus vastleggen in de intentieovereenkomst.
Hierbij een voorbeeld van de manier waarop je dit kunt vastleggen:
“In overeenstemming met het Locked Box principe wordt de waarde van [naam van de onderneming] vastgesteld per de Locked Box datum van 1 januari 2024, op basis van een 'cash and debt free' waardering. De Partijen komen overeen dat de financiële resultaten van de Onderneming tussen de Locked Box datum en de closingdatum van 1 september 2024, inclusief gegenereerde winst, aan de Verkoper toekomen. Om dit te faciliteren, zal de volgende regeling worden toegepast:
- Bepaling Winstuitkering: De winst die door de Onderneming wordt gegenereerd in de periode van de Locked Box datum tot aan de closingdatum, zoals vastgesteld volgens de gangbare boekhoudkundige principes en geverifieerd door een onafhankelijke accountant, zal worden uitgekeerd aan de Verkoper. Deze uitkering zal plaatsvinden op de closingdatum of zo spoedig mogelijk daarna, afhankelijk van de beschikbaarheid van de definitieve financiële gegevens.
- Aanpassing koopprijs: De koopprijs zal worden aangepast om de uitkering van de genoemde winst aan de Verkoper te reflecteren. Deze aanpassing zal gebaseerd zijn op een vooraf overeengekomen formule of berekeningswijze, die rekening houdt met de gegenereerde winst en eventuele belastingeffecten daarvan.
- Garanties en voorwaarden: De Verkoper garandeert dat de bedrijfsvoering van de Onderneming tussen de Locked Box datum en de closingdatum zal worden voortgezet op een manier die consistent is met de normale bedrijfspraktijken en in het beste belang van de Onderneming. Eventuele significante afwijkingen van deze praktijk zullen vooraf worden overeengekomen met de Koper.
Deze afspraken zijn bindend voor beide Partijen en zullen worden opgenomen in de definitieve koopovereenkomst, inclusief gedetailleerde bepalingen over de uitvoering en verificatie van de genoemde winstuitkering."
Let op: dit is een generiek voorbeeld van het Locked Box principe en moet mogelijk worden aangepast aan de juridische vereisten en specifieke afspraken tussen de partijen. Het is aan te raden juridisch advies in te winnen bij het opstellen van dit soort clausules om te zorgen dat alle aspecten correct en volledig zijn afgedekt. Zelf zetten we hier altijd een M&A advocaat voor in.
Hoe zit het met leakage bij een Locked Box Mechanism?
Het idee achter een Locked Box deal is dat de waarde van de onderneming 'op slot' gaat op de Locked Box datum.
Elke vorm van waarde die nadien 'lekt' naar de verkoper, zonder dat dit expliciet is toegestaan, wordt beschouwd als leakage. Dit kan variëren van directe financiële transacties, zoals dividenduitkeringen of bonussen, tot meer verhulde bewegingen van waarde, zoals het onder marktwaarde verkopen van activa of het aangaan van nieuwe schulden die niet ten goede komen aan de onderneming.
Het is belangrijk te beseffen dat dergelijke transacties de koopprijs ondermijnen waarover de koper en verkoper overeenstemming hebben bereikt. Om leakage te beheersen en te compenseren, worden in de Locked Box overeenkomsten daarom strikte bepalingen opgenomen. Deze bepalingen specificeren duidelijk welke transacties zijn toegestaan tussen de Locked Box datum en de closingdatum, en leggen vast hoe eventuele ongeoorloofde waardeoverdrachten zullen worden gecompenseerd.
Wat is het verschil met Closing Accounts?
Het voornaamste verschil tussen het Locked Box en closing accounts is het tijdstip van waardering. Bij closing accounts wordt de uiteindelijke koopprijs aangepast op basis van de financiële positie van het bedrijf op de dag van de overdracht. Dit kan leiden tot uitgebreide na-transactie afrekeningen en potentiële geschillen over aanpassingen. Locked Box biedt een vooraf bepaalde koopprijs, wat zorgt voor meer zekerheid en snellere afronding van de transactie.
Advies nodig bij een bedrijfsovername?
Of je nu koper of verkoper bent, het overwegen van het Locked Box mechanisme kan aanzienlijke voordelen bieden. Op basis van dit blog is het waarschijnlijk wel duidelijk geworden dat je aardig wat geld op tafel kunt laten liggen als dit niet goed ingericht is. Overweeg daarom om een bedrijfsovername specialist in te schakelen die ervaring heeft met deze methode om je te begeleiden bij het proces en ervoor te zorgen dat je belangen optimaal worden beschermd.
